Macht en Liefde

Machteloos, dat woord

komt afgelopen week

meerdere keren

langs, en op,

in de krant, in

gesprekken, en

bij mij

we hebben het

erover in de

zengroep

over hoe het leidt

tot de drang

van alles te willen

doen

maar niet te weten

wat

nee,

want je staat

machteloos

en pas als ik dat

volledig kan

ervaren

en erkennen

wanneer ik zelfs

dat laatste onsje

verzet

heb laten varen

pas dan treedt

de rust in en

de ruimte

ruimte, ja,

die alleen als

leegte voelt

als ik wanhoop

(en dus eigenlijk

stiekum toch

nog verzet pleeg)

maar als ie leeg is

van al het wensen,

verlangen, denken

dat het anders moet

zijn

dan is het ruimte

waarin wonderlijk genoeg

toch iets nieuws

kan ontstaan

niet ontsproten uit

mijn wil

mijn wil tot macht

tot controle hebben

maar uit een

diepte die

daaronder ligt

die zich alleen

laat kennen

als mijn wil

zijn kwaak houdt

en dan ongehinderd

tot bloei kan komen

dat zo zeker zal doen

als die ene fiere tulp

aan de overkant

in mijn straat

“de meeste problemen

lossen zich vanzelf op,

je moet ze er alleen

niet bij storen”

zegt de Tao

tja… als ik dat weer

durf

is dat dan misschien wel

de kracht van

Liefde.

In de verbouwing

Daar zaten we dan

mijn vriendin en ik

op klapstoeltjes

achterin dat

geweldige antiquariaat

tussen de kasten vol met, en

losse stapels, boeken

doorgewriemeld

naar achteren waar

een nieuwe ruimte

in wording is

zover klaar dat je

er kunt zitten

de afwerking

‘prefab’-stijl

zoals de zanger zei

“het zou een fortuin

kosten als je je huis zo

zou willen stylen”

in die niet-affe ruimte

een wel-af programma

georganiseerd door een

oud-klasgenoot

met de spreker over haar boek

een oud-klasgenoot

en de zanger uit het dorp

waar zij beiden ook

vandaan komen

zo zaten we daar

mijn vriendin_oud-buurmeisje_

oud-klasgenoot

en ik

en zij stonden daar om beurten

hun verhaal en hun liedje

te doen in dat

oude vernieuwd-wordende

huis met al die

oudere en nieuwere

boeken die daar wachten

op een nieuw leven

en ik tegelijkertijd

nu, deze zaterdag,

en vijftig jaar geleden

alleen onze rimpeltjes

verraden die tijd

die ertussen ligt

het voelt oud en

vertrouwd en

nieuw en

verfrissend

een vleugje nostalgie

in het West-Fries

dotjes humor als

interpuncties in

de spanning van

het verhaal

zo worden we

pratend zingend

lachend adembenemend

een uurlang meegenomen

‘skuilend’ in de ruimte

van het tijdloze

nu, toen en

wie weet wat

straks

in dit huis

in ons

waarin het oude

wordt doorgegeven

juist omdat er

een nieuwe vorm

ontluikt.

Realiteit en illusie

Er zijn van die dagen dat

ik het liefst

met mijn neus in een

boek kruip

in een hoek

bij de kachel

en de gordijnen dicht

(die zijn trouwens

net vanochtend

vervangen door nieuwe

met zo’n zonnige kleur

dat je stemming

er direct van

opklaart)

maar toch

de buitenwereld

lijkt niets aantrekkelijks

te beloven dus

wegduiken in zo’n

illusoire wereld is

veel aanlokkelijker

en het boek waar ik gisteravond

in zat te lezen ging nu net

daarover

hoe een gezonde balans tussen

illusie (of fantasie zou ik zeggen) en

realiteit noodzakelijk is

voor ons als mensen om

iets van ons leven te

kunnen maken

met alleen fantasie komt er

niets van de grond

maar met alleen maar realiteit

zonder een scheut illusie

of dromen

kun je net zozeer

vastgebakken blijven

zitten want

dat ontneemt het zicht

op dat het toch ooit

anders kan zijn dan nu

en het leuke is dat je die

gezonde balans

volgens het boek kunt

ontwikkelen door

tuinieren

omdat het werken met

zaadjes, en bollen, en

plantjes in de grond

laat zien dat er heel

veel kan veranderen, groeien,

tot bloei kan komen,

vrucht kan dragen,

met wat tijd, en

jouw goede zorgen

ontspruit er uit

dat zaadje op een dag

zo maar een watermeloen

of een tomatenplant

of bloemen in allerlei

kleuren die de boel

zo lekker opfleuren

en OK, niet alles komt

altijd op, of niet

direct

soms pas na

een paar jaar

maar de voldoening die je

dan ervaart

maakt het lange wachten

meer dan goed

een hoopvol boek dus

en ik kan het alleen

maar beamen

zeker na weer een

dagje tuinieren gisteren

bij een vriendin in het

zonnige Brabant en

elk voorjaar weer in mijn

en al die andere tuinen

na een hele winter dromen

van al dat moois dat

de realiteit van het voorjaar

weer zal laten zien

al lijkt de treurnis soms

wel erg veel langer

te duren dan

je lief is

en is het nodig om

dat zaadje van de hoop

van het vertrouwen

dat het weer zo zal gaan

met veel liefde te blijven

water geven

soms dus

met je handen in de grond

van de tuin van een ander

soms dus

met zo’n mooi

boek of het

schrijven van

een nieuw blog.

Weerloos?

Na een weekend

van ontmoetingen met

oude vrienden

en mensen die

in het tijdsbestek van

één ochtend workshop

net zo vertrouwd

voelen

omdat je samen

de diepte bent

ingegaan

de gesprekken met

de vrienden die

hartelijk zijn en warm

en die raken in de

verwondering om het leven

dat zoveel moois en

vreemds en grappigs

en tragisch opdist

na zo’n weekend

weer verfrist

wakker worden tot een

nieuwe dag

met een mijmering

dat ze wel zeggen

alles van waarde is weerloos

maar klopt dat eigenlijk wel

want het voelt juist

zo krachtig, die waarde,

zo onverwoestbaar sterk

en versterkend

wel op een zachte manier

zonder het staal van

het schild en het zwaard

dat vaak te pas komt

bij verdedigen

misschien is dat het wel

dat weerloze: wat van waarde is

kan niet worden verdedigd

maar dat hoeft het ook niet

noch hoeft het in

de aanval

het is sterk genoeg

om op en in

zichzelf te blijven

bestaan

en dat is net zo’n

zonnig en blij gevoel

als de heldere kleur

van de narcissen

en de eerste blauwe druifjes

die zich, nog deels verscholen

tussen hun blad,

toch al

laten zien.

Belofte

De duif die ik

de laatste dagen flink

hoor koeren

wekt bij mij

dat gevoel van

altijd begin

februari

dat ik de bollen

wel de grond

uit wil kijken

alleen hoeft dat

nu niet want

overal waar ik ze

geplant heb

laten ze hun neuzen

al zien

en niet zo’n klein

beetje ook

net als de scheefbloem

waarvan de witte

bloempjes bijna

openbarsten

en de knoppen in

de wintergroene

clematis armandii Apple Blossom

alleen de naam al

doet je watertanden

hoe zou die er

uit zien

want ik heb hem

nog nooit eerder

in mijn tuin gehad

de natuur begint weer

wakker te worden

ook ikzelf kom

uit mijn winterslaap

merk dat er

nieuwe energie is  en

opborrelen van

creatieve ideeën

maar er kan nog

een hele winter komen

het is nog geen tijd

van volop groeien en

tot bloei komen

het mooie van natuur

is dat zij vanzelf

weer stopt met

groeien

als de kou plots terugkomt

ze wacht gewoon

even

bollen staan

weer stil en

de duif houdt zich

weer schuil

en ook ik

vertraag

want al zou ik

de vaart erin houden

de wereld komt toch

niet mee

en dan blijf ik hier

nog maar wat

langer zitten

de energie ten

goede komend aan

de rijping van een idee

zodat het

als de kou echt

het land uit is

klaar is om

uit de knop

te komen

intussen genieten

van de

belofte.

Hart-geest

Hart-geest is

een woord dat wij

niet kennen

het is een ‘verzonnen’

woord, als

vertaling van

‘shin’

het Chinese en

Japanse begrip

dat dus

een geheel aanduidt

niet twee aparte

eenheden

zelfs niet twee

aparte eenheden

die je als één geheel

samen-denkt

zoals wij dan al

snel geneigd zijn

te doen

omdat we nu eenmaal

gewend zijn in die

twee-eenheid te denken

met alle

consequenties

van dien want

dan krijg je al gauw

raadgevingen als

gebruik je gezond

verstand of

volg je hart

waarbij het één

iets anders lijkt aan te

raden dan het andere

terwijl ze misschien

juist wel tot

hetzelfde leiden

want hoe vaak zie je

niet dat het hart zich

zonder verstand

geen raad weet en

het verstand

zonder hart

de medemenselijkheid

verliest

het eerste leidt

tot hulpeloos

ronddolen

het tweede tot

kille bureaucratie

beide dus tot iets

waar op zijn minst

niemand op

zit te wachten en op zijn

ergst

mensen in worden vermalen

voorbeelden hoef ik

niet te noemen

we kennen ze wel

van de krant en

de tv

die gevallen waarin

je hart pijn doet en

je verstand erbij

stilstaat

beiden geven het

op

mooi bewijs dat

ze niet

gescheiden zijn

nu nog het

woord

dat dat uitdrukt

ook in

onze taal

of adopteren we

gewoon

net als al die

andere buitenlandse

woorden

dat mooie woord

shin?

Genoeg

Het is vanochtend

genoeg

om hier te zitten

na een uurtje

mediteren

met de regendruppels

tok tok

op het aluminium

van het zonnescherm

en verder

geluidloos hangend

aan de pergola

waar de clematis

al weer eerste

nieuwe blaadjes maakt

haar tijd

ver vooruit

en een overstroming

in de pot met

zelf-gekweekte bosaardbeitjes

met koffie en

speculaas die

herinnert aan Oma

“toe, neem nog een stuk”

met het zicht op

het nieuwe bordje

Uitrit Vrijlaten

dat de overbuurman

vorige week weer

heeft opgehangen

kennelijk heeft zijn vrouw

de scootmobiel

weer nodig

met het zachte suizen

van de verwarming

nog zachter nu hij

toch maar wat

lager staat

met het tip-tip

van poezepootjes

onderweg naar

een hapje eten

met flakkerende

vlammetjes van

kaarsjes die

de kille grauwheid

van deze januari-maandag

neutraliseren

opmerkelijk het gemis

van de kwetterende kinderen

geen sport vandaag?

nee toch

daar zijn ze

met vrolijk gekleurde

hesjes en

parapluutjes

net zo vrolijk als

het geel en rood

van de veel te vroege

tulpen

en de geur van een

bloeiende

hyacinth.

Schakelen

De mooiste dingen

gebeuren meestal

spontaan

dat weten we wel

maar hoe vaak

gaat het ook

echt zo

in een strak

door agenda’s en

planningen gereguleerd

leven

waarin niets meer

aan het toeval

wordt overgelaten

waardoor er

voor het onverwachte

en het spontane

geen ruimte meer is

ze zelfs alleen nog

als lastig en

onwelkom

kunnen worden

ervaren

als inbreuken op

zorgvuldig dichtgemetselde

tijd

een muur van

wat moet, hoort

en wordt verwacht

met nauwelijks ruimte

om te bewegen, te

ademen, laat staan te

schakelen

wat het onverwachte

en spontane nu

eenmaal vragen

gelukkig breken ze

met regelmaat en

een klap

door dat kunstige bouwwerk

heen, openen

de zee van ruimte die

tijd ook is

waar weer even

proeven is van

het weidse en zilte

genieten van de

armslag en

de mogelijkheid

weer richting

te kiezen

te overzien

waarop je

wilt koersen

nu even dobberend

en dan weer gericht zwemmend

terwijl je je intussen

voelt opgenomen in

de hand van

de eeuwigheid

en lacht om

de wolk die

ineens vlak voor je

uit het glinsterend water

oprijst.

Koud, kouder, warm

Vierentwintig uur

in de kou

verwarming doet het niet

ook niet bij

de buurvrouwen die

allemaal jaren ouder zijn

dan ik

want wij hebben

zogenaamde

blokverwarming

de eerste poging

het gerepareerd te krijgen

nog diezelfde dag

strandt in de

kille onwil

van een mens

die zijn huis niet uit wil

in het donker en het vriezen

en niets te maken heeft

met de steeds ijziger kou

in onze huizen

de zegeningen van onze

moderne maatschappij

met platform-zzp’ers

halve uren

in de wacht staan

met je telefoon

bij de callcenters

van het verhuurbedrijf

en het verwarmingsbedrijf

de inderhaast bestelde

infrarood kachel

waarvan de levering

inmiddels voor de derde keer

is uitgesteld

gelukkig doet de

verwarming

het inmiddels weer

hier doet hij het tenminste

na vierentwintig uur weer

want al wachtend

in de kouder wordende kou

die langzaam mijn botten

in kruipt

gaan mijn gedachten

keer op keer

naar al die mensen

in Oekraïne en Zuid-Afrika

en hoeveel meer

gebieden nog

waar de verwarming

en het licht

en het water

het alsmaar niet doen

omdat het kapot geschoten

of door geldgebrek

verwaarloosd is

en wachten tot

het gerepareerd is

totaal zinloos

is geworden

het maakt mijn

koude, kouder en

kouder wordende huis

en botten

niet warmer

als ik aan al die

andere mensen

denk die het

nog kouder hebben

wel mijn hart

– hier vriest het

tenminste nog niet

in huis

en hier komt er

tenminste uiteindelijk

wel iemand

die het naar blijkt

vrij eenvoudige euvel

weer fixt

en die infrarood kachel

wordt ook nog wel geleverd

en kan dan in

elk willekeurig stopcontact

er komt toch wel stroom uit

nee, het maakt mijn huis

en botten niet

warmer

dat alles te weten

wel mijn hart, en

mij nederiger

te beseffen

hoe niet vanzelfsprekend

het allemaal is.

Eenvoudig en helder

Na een week stilte

en zwijgen

in winters weer dat

alleen maar meer

verstilling oproept

is er niet direct

iets te zeggen

waarom zou je ook

als je om je heen kijkt

spreekt alles voor

zichzelf

het nieuwe blad

aan de uitgebloeide

orchidee

de verdorrende blaadjes

van de aardbeiplantjes

aan de pergola

het heen en weren

van mijn kat

net terug uit haar

pension en nu weer

ons huis haar thuis

aan het maken.

de schoolkinderen

die terug van gym

voorbijlopen

aan mijn raam

dat dankzij de zon

laat zien dat zij wel weer eens

gewassen wil worden

allemaal niet schokkend

zo min als, vermoedelijk,

die bak met email die

na een week onbekeken

op reactie ligt te

wachten

het vraagt gewoon

wat tijd voordat

de terugkeer uit die diepte

een feit is

die diepte waar

alles

heel eenvoudig

en helder is

en niets extra’s

behoeft

ik wou maar dat

Poetin

Zelensky

Stoltenberg

enzovoorts

dat ook

zouden kennen.